Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
Feiten en fictie lopen door elkaar heen in het debat over medicijnen, schrijft Guus van der Vat (algemeen directeur van medicijnenfabrikant MSD) in Trouw: Geneesmiddelmakers brengen de samenleving ook veel goeds.
‘We geven in Nederland een belangrijk deel van ons geld uit aan zorg. Daar krijgen we veel voor terug, de Nederlandse gezondheidszorg behoort tot de beste in de wereld en de Nederlander heeft toegang tot de meeste innovatieve geneesmiddelen.
Velen van ons hebben te maken met ziekte of zullen daarmee te maken krijgen. Van migraine tot diabetes, en van hart- en vaatziekten tot kanker. Ruim vijf miljoen Nederlanders zijn chronisch ziek, van wie twee miljoen meer dan één chronische ziekte hebben. Gelukkig staat de medische wetenschap niet stil en zijn er steeds meer en betere behandelmethoden.
Geneesmiddelen spelen hierbij vaak een sleutelrol. Vraag maar aan mensen met reuma die niet meer als vroeger vergroeiingen aan hun vingers krijgen en in een rolstoel belanden, maar aan het maatschappelijk leven kunnen blijven deelnemen. Vraag het mensen met hiv die 25 jaar geleden nog massaal de dood tegemoet gingen en nu met een chronische ziekte heel oud kunnen worden. Aan mensen met hepatitis C die niet meer hoeven te vrezen voor levercirrose, maar na een kuur van twaalf weken kunnen genezen.
Er woedt momenteel een fel debat over de prijs van bepaalde geneesmiddelen waarin feiten en fictie door elkaar heen dreigen te lopen. Ook in Trouw, getuige het stuk op de opiniepagina van 18 december. Het is een belangrijk debat. Laten we hierbij naar het totaalplaatje kijken en samen naar de juiste oplossingen zoeken. Vooropgesteld: de uitgaven aan geneesmiddelen in Nederland zijn al tien jaar op hetzelfde niveau en behoren met zo'n zeven procent van de zorgkosten tot de laagste in Europa.
Geneesmiddelenprijzen zijn gemaximeerd en komen tot stand na beoordeling door overheid of zorgverzekeraar. Ze zijn gebaseerd op verschillende factoren. De waarde die ze voor patiënten vertegenwoordigen, zoals een betere gezondheid. De patentduur, effectiviteit, veiligheid en kosten voor onderzoek. Nieuwe geneesmiddelen hebben vaak een meerwaarde ten opzichte van het huidige behandelarsenaal. Hetzelfde budget levert dan meer gezondheidswinst op.
De hoge kosten van ontwikkeling, inclusief de kosten van niet-succesvolle ontwikkelingen (minder dan twaalf procent krijgt goedkeuring), moeten worden terugverdiend in een patentperiode. Zou dat traject voor een geneesmiddelenbedrijf niet renderend zijn, dan zijn er geen investeerders meer en komt vroeg of laat innovatie tot stilstand. Na patent profiteren we allemaal van deze goedkopere geneesmiddelen, tot in lengte van dagen.
MSD neemt op het gebied van betaalbaarheid zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid door te streven naar gepast gebruik: (alleen) op het juiste moment, aan de juiste patiënt, het juiste geneesmiddel ter beschikking stellen. We ontwikkelen alternatieve betaalmodellen. Ook de inzet van biomarkers, lichaamskenmerken om te voorspellen of een behandeling wel of niet bij een patiënt zal aanslaan, zal leiden tot een meer gerichte inzet van geneesmiddelen bij kleinere groepen patiënten - en dus tot lagere kosten.
Wat in het debat onderbelicht blijft, zijn de opbrengsten. Geneesmiddelen verhelpen, vertragen of voorkomen gezondheidsklachten. Daarmee kunnen ziekenhuisopnames worden uitgesteld en zelfs vermeden. Mensen kunnen langer en in een betere conditie blijven deelnemen aan het maatschappelijk leven: een opleiding (blijven) volgen en aan het werk blijven.
Oog voor de opbrengsten van geneesmiddelen is essentieel om ook in de toekomst samen te kunnen blijven werken aan betere behandelmethoden voor ziekten.’