Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
In de afgelopen jaren worden in Nederland steeds meer zwemevenementen (zogenaamde City Swims) gehouden in grachten, singels, rivieren of ander zogenaamd ‘open water’. In open water kunnen darmbacteriën zitten, waaronder bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica. Deze darmbacteriën zijn meestal ongevaarlijk voor gezonde mensen, maar kunnen wel gevaarlijk zijn voor kwetsbare mensen, zoals ziekenhuispatiënten.
Waarom doen we dit onderzoek?
Dit onderzoek wil vaststellen of het mogelijk is om antibioticaresistente bacteriën binnen te krijgen door te zwemmen in open water, en hoe groot de kans daarop is. Er zijn meerdere manieren waarop mensen antibioticaresistente bacteriën binnen kunnen krijgen. Bijvoorbeeld via contact met dieren of mensen die deze bacteriën bij zich dragen, of reizen naar landen waar deze bacteriën meer voorkomen dan in Nederland. We vermoeden dat de kans om resistente bacteriën binnen te krijgen via zwemmen relatief klein is ten opzichte van deze andere manieren.
Hoe komen resistente bacterien in open water terecht?
Antibioticaresistente bacteriën komen onder andere via het riool in open water terecht (door de uitwerpselen van mensen die met antibiotica zijn behandeld). Het rioolwater wordt gezuiverd en daarna op open water geloosd. In dit gezuiverde rioolwater komen echter nog steeds bacteriën voor, en deze komen dus in het water terecht. Officiële zwemwateren moeten aan Europese kwaliteitseisen voldoen, de waterkwaliteit wordt regelmatig gecontroleerd. Voor overige wateren is dit niet het geval en weten we meestal niet hoe de kwaliteit is.
Hoe gaan we resistentie bij City Swims onderzoeken?
We onderzoeken dit aan de hand van één type antibioticaresistente bacterie die problemen veroorzaakt in ziekenhuizen: de ESBL?producerende E.coli (Escherichia coli). Dit is een variant van de E.coli bacterie die ook vaak ‘poepbacterie’ genoemd. Deze komt voor in de darmen van alle mensen. Meestal heb je daar geen last van maar sommige varianten kunnen ziekte veroorzaken, zoals blaasontsteking. Zowel de onschuldige als ziekteverwekkende E. coli bacteriën kunnen resistent zijn tegen antibiotica.
Door de ontlasting van mensen korte tijd voor en na het zwemmen te onderzoeken kunnen we zien of mensen tijdens zwemmen de ESBL-producerende E. coli bacterie binnen hebben gekregen. Daarnaast onderzoeken we of deze bacterie ook in het water zit.
Waarom is dit onderzoek nodig?
Als mensen door zwemmen in oppervlaktewater antibioticaresistente bacteriën binnen kunnen krijgen, dan is dat een ongewenste situatie. Echter, maatregelen om het water schoner te maken brengen zeer hoge kosten met zich mee voor waterbeheerders en de
samenleving. Het is daarom noodzakelijk om eerst te onderzoeken hoe groot het risico is dat mensen deze bacteriën binnenkrijgen via zwemmen in water, en hoe dit zich verhoudt tot andere manieren waarop mensen met deze bacteriën in aanraking kunnen komen.
Wie organiseert het onderzoek?
Het onderzoek wordt uitgevoerd door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn, en Sport en in samenwerking met de Universiteit Utrecht.
Wie doen er mee aan het onderzoek?
Deelnemers aan grote zwemevenementen in 2017 en 2018 van 16 jaar en ouder worden uitgenodigd mee te doen aan dit onderzoek. Om de onderzoeksvraag goed te kunnen beantwoorden hebben we 1.000 mensen nodig die aan het onderzoek mee willen werken.
Wat vragen we van u?
We vragen u tweemaal een beetje ontlasting op te sturen: eenmaal in de week voorafgaand aan het evenement, en eenmaal 4 tot 10 dagen na het evenement. U neemt een monster van uw ontlasting door na de toiletgang een wattenstaafje in de ontlasting te steken. Vervolgens stopt u het wattenstaafje in een daarvoor bestemd buisje en stuurt het kostenvrij met de post naar het RIVM. De benodigde materialen en gedetailleerde instructies worden naar u opgestuurd.
Daarnaast vragen wij u een toestemmingsverklaring en een digitaal vragenformulier in te vullen. De vragen zijn bedoeld om inzicht te krijgen in de samenstelling van de groep deelnemers, het zwemgedrag, en welke andere risicofactoren voor u van toepassing zijn om antibioticaresistente bacteriën binnen te krijgen. Zoals behandeling met antibiotica, reizen naar het buitenland, of het houden van dieren (beroepsmatig of gezelschap en hobby). Het invullen van het vragenformulier duurt ongeveer 10?15 minuten. Omdat er vragen in staan over het zwemevenement waar u aan mee doet, moet het formulier aansluitend aan het evenement ingevuld en verstuurd worden.
Wordt mijn aandeel aan het onderzoek vertrouwelijk behandeld?
Als u instemt met deelname aan dit onderzoek, blijven uw persoonlijke gegevens te allen tijde strikt vertrouwelijk en anoniem. Ze worden niet aan derden verstrekt. Dit doen we door aan elke deelnemer direct na aanmelding een code toe te kennen. Alle materialen en resultaten worden vervolgens onder vermelding van deze code, en dus los van persoonsgegevens, opgeslagen. Uw persoonsgegevens worden enkel, en alleen tijdelijk, aan uw deelnemerscode gekoppeld om communicatie over het insturen van ontlastingsmonsters of vragenlijst mogelijk te maken. Na afloop van het onderzoek zal de ‘vertaalsleutel’ tussen deelnemerscode en persoonsgegevens worden vernietigd.
Wat gebeurt er met de resultaten van het onderzoek?
Een eindverslag met daarin de belangrijkste resultaten van het onderzoek wordt openbaar gemaakt op de website van het RIVM. Verder zullen de resultaten worden gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften en gepresenteerd op wetenschappelijke conferenties.
Hoe kan ik meedoen?
Als u mee wilt doen aan het onderzoek kunt u zich tot uiterlijk 10 dagen voor de start van het zwemevenement aanmelden via: https://www.formdesk.com/rivm/aanmeldingZwemmerstudie. U ontvangt dan een e-mail met daarin een link naar het digitale vragenformulier. U krijgt daarna het monsterafnamepakketje en de toestemmingsverklaring per post thuis gestuurd.