Educatieplatform voor farmacotherapie en FTO
De Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI) hebben twee onderzoeksprojecten gesubsidieerd waarin de glycocalyx (suikerlaag) een essentiële rol speelt. Johan van der Vlag, nieronderzoeker in het Radboudumc die bij beide projecten is betrokken, over het onderzoek naar heilzame suikercoatings in de bloedvaten en de groeiende kennis van glycomics.
Aan de binnenkant van de bloedvaten zit een dunne laag endotheelcellen. Op die cellaag zit nog een ander, rafelig suikerlaagje geplakt. Dat is de glycocalyx, die uit heel veel verschillende suikermoleculen bestaat die met grote nauwkeurigheid zijn opgebouwd.
Aangetaste nierfunctie
“De glycocalyx is enorm belangrijk’, zegt Johan van der Vlag, nieronderzoeker in het Radboudumc. “Als die beschadigd raakt en niet goed meer functioneert, ontstaan er ontstekingen. In de niervaten, waar we dit hebben onderzocht, zie je dat eiwitten weglekken en de nierfunctie dus aangetast wordt.”
Suikerschaar
Van der Vlag en collega’s spoorden de moleculaire schaar op, die de suikerlaag beschadigt en kapot knipt. Het gaat om het enzym heparanase, dat uitsluitend voor dit knipwerk in de suikerlaag ontworpen lijkt te zijn. “Dat maakt heparanase tot een interessant en uniek doelwit voor medicijnontwikkeling”, zegt van der Vlag. “Door dat heparanase te remmen of uit te schakelen, kunnen we de schade aan de nieren misschien beperken.
Voedingssupplement
Dat is precies wat het GLYCOTREAT-consortium onder leiding van Van der Vlag met 800.000 euro subsidie van het TKI wil doen. “Leiden gaat in dieren en later in mensen testen of een bepaald voedingssupplement de glycocalyx beschermt. Het effect meten we met kleine camera’s van GlycoCheck, die minutieuze veranderingen in bloedvaatjes onder de tong signaleren.
Lees verder op de website van het Radboudumc